201509.21
0

Yeni Borçlar Yasasına Göre Taksitli Satışlar Ve Geçerlilik Şartları, Av. Filiz METİN

818 sayılı önceki Borçlar Kanunu’muz yerine , 01/07/2012 tarihinde yürürlüğe girecek olan yeni Borçlar Kanunu’muz düzenlenmiş ve yeni yasa kapsamında günün ihtiyaçlarına uygun olarak önemli değişiklikler yapılmıştır. Yeni yasa kapsamında, ticari alanda yoğun olarak uygulanan taksitli satışlarda, önemli düzenlemeler yapılmış ve daha çok alıcının menfaatini gözeten hükümler tesis edilmiştir. Bu bakımdan satıcının taksitli satışta hangi hususlara önem vermesi gerektiği, aşağıda madde açıklamaları ile belirtilmiş olup, ileride mağduriyete sebebiyet verilmemesi bakımından, özellikle satıcılar yönünden dikkatle incelenmesi ve uygulamada yasanın istediği şartlara uygun hareket edilmesi, alacağın garanti altına alınması bakımından çok önem arzetmektedir.


Taksitle satışlar, yeni Borçlar yasasında 253 ve devamındaki maddelerde geniş şekilde düzenlenmiştir. Bu hükümler 2077 sayılı Tüketiciyi Koruma Kanunu’ndaki hükümlerle benzerlik gösterse de, daha ayrıntılıdır.


Madde 253/1 de- Taksitle satışta, satıcı malı, satış bedelinin tamamının ödenmesinden önce alıcıya teslimini, alıcının ise satış bedelini kısım kısım belirlenen vade boyunca ödemeyi taahhüt etmesi ile gerçekleştirilen satış söz konudur.


Madde 253/2-3 de- Sözleşmenin YAZILI olması aranmaktadır. Bu düzenlemenin önemi, önceki kanunda olmayan, sözleşmenin yazılı yapılmasının yeni kanunda şart olmasıdır. Bu halde yazılı yapılmayan taksitle satış sözleşmesi geçersiz olacaktır. Sözleşmenin içeriğinde, hangi malın satışı  için taksit yapıldığı, tarafların ad ve unvanları, taksitler ve vadeleri, satış bedeli ve vade farkından kaynaklanacak ek bedelin belirtilmesi,  alıcının 7 gün içinde sözleşmeden dönme hakkının olması, temerrüt hali vs. açılmalar yer  almalıdır.


Madde 254-255 te- Ayırt etme gücüne sahip bir küçük( 18 yaşından küçükler) veya kısıtlı kişi, yasal temsilcisinin YAZILI RIZASI olmaksızın taksit sözleşmesi imza etmişse bu sözleşme geçersiz olacaktır. Bu durumda sözleşmenim geçerli hale gelmesi, yasal temsilcinin sonradan sözleşmeyi kabul etmesi halinde dahi mümkün değildir. Eski kanundan farklı olarak, yazılı rızanın en geç, taksit sözleşmesinin imza edilmesinden önce verilmesi şartı aranmaktadır. Alıcı taksit sözleşmesini imza ettikten 7 gün sonrasına kadar bu sözleşmeden dönme hakkına sahiptir. Alıcı önceden bu hakkından vazgeçmiş/feragat etmiş olsa da bu hakkı saklıdır. Bu sebeple alıcının bu hakkından, önceden feragat etmiş olması geçersizdir.  Alıcı sözleşmeden dönerse, kendisinden herhangibir dönme cezası istenemeyecektir.


Madde 256-257- de Alıcı peşin satış bedelinin 1/10 unu malın teslimi anında, kalan miktarı ise en fazla 3 yıl içinde ödeyecektir. Bu miktar ve süreler malın cinsine göre Bakanlar Kurulunca değiştirilebilecektir. Peşinatı almadan malı alıcıya teslim eden satıcı, daha sonra peşinat bedelini isteme hakkını kaybedecektir. Peşinat alınmaması halinde, bunun karşılığında malın satış bedeli artırılamaz. Tarafların birbirlerinden alacakları varsa, bu alacaklarını takas edebilirler.


Madde 258-259 da, Taksitler için kambiyo senedi düzenlenmemişse, alıcı taksitlerini bir defada ödeyebilir. Bu halde, vade farkı ortadan kalkacağından, bedelde indirim yapılacaktır. Alıcı peşinatı ödemede gecikirse, bu halde satıcı sözleşmeden dönebileceği gibi, yalnız peşinatı da isteyebilir. Alıcı, taksit ödemelerinde gecikirse, satıcı sözleşmede  belirtilmişse, kalan borcun tamamının ödenmesini talep edebileceği gibi, sözleşemeden dönebilir.Hangi şekilde dönme hakkının kullanılabileceği ayrıca kanunda belirtilmiştir.


Madde 260-261 Satıcı,  temerrüt sebebiyle, malın alıcıya tesliminden sonra sözleşmeden dönerse, her iki tarafta aldığını iade etmekle yükümlü olacaktır. Bu halde satıcı, malın kullanılmış olması sebebiyle alıcıdan uygun bir tazminat talep edebilir.   Hakim, ödemede geciken alıcının, borcunu ödeyeceğine dair güvence vermesi halinde, satıcının da zarara uğramaması şartıyla, yeni bir ödeme planı ile,  malın satıcı tarafından iade alınmasını yasaklayabilecektir.


Madde 262-263-Yerleşim yeri Türkiye’de olan alıcının, taksit sözleşmesinden doğacak uyuşmazlıklar konusunda, yerleşim yerindeki mahkeme yetkili olacak ve bundan önceden feragat edemeyecektir. Diğer yandan bu hususta Tahkim/ hakem sözleşmesi de yapamayacaktır. Taksitle satışa ilişkin hükümler, aynı ekonomik amaçla yapılan diğer durumlar içinde uygulanabilecektir.


Av. Filiz METİN

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *