CORONA VİRÜS İŞ KAZASINA SEBEP OLUR MU?, Av. Hakan HARMANKAYA
CORONA VİRÜS İŞ KAZASINA SEBEP OLUR MU?
Av. Hakan HARMANKAYA
İş Kanunumuza göre işveren iş sağlığı ve güvenliği için gerekli tedbirlerini almakla yükümlüdür. Dolayısıyla salgın hastalık nedeniyle de işverenin gerekli önlemleri alması gerekmektedir. Bu tedbirlerin neler olacağını her iş için ayrı değerlendirilmelidir.
İş Kazası; 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 13. maddesinde aşağıdaki şekilde belirtilmiştir.
- a) Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
- b) İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle,
- c) Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
- d) Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,
- e) Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özre uğratan olay olarak belirtilmiştir.
Kanunumuz iş yerinde geçirilen hastalığa bağlı tüm olayların iş kazası olabileceğini belirtmekte ve bu kapsamda iş kazası kavramını çok geniş ele almaktadır. Hatta yüksek mahkeme bir kararında kalp krizi geçirerek iş yerinde vefat eden işçi için iş yerinin kusurunun olup olmadığını araştırmaya gerek olmaksızın yaşanan olayın bir iş kazası olduğunu belirtmiştir. (Y. 10. HD. 2015/10611E. 2017/2289 K. )
Yine yüksek mahkeme benzer bir konuda; “tır şoförü olan vefat edenin davalı işveren tarafından Ukrayna’ya sefere gönderildiğinden H1N1 (Domuz Gribi) virüsünün bulaşması sonucu vefat ettiği, ölümün iş kazası sonucu gerçekleştiği” yönünde içtihatta bulunmuştur. (Y. 21. HD. 2018/ 5018 E. 2019/2931 K.)
Görüldüğü üzere gerek kanuni düzenleme gerekse içtihatlar iş yerinde meydana gelen hastalığa bağlı tüm olguları iş kazası olarak kabul etmektedir. Lakin bu koşullarda önemli bir olgu gözden kaçırılmamalıdır. Bu durumda zarar ve olay arasındaki bağlantıdır. Şuan Koronavirüs (Covid-19) salgın halini almıştır. Dünya Sağlık Örgütüne göre hastalığın bulaşılıcığı üst safhadadır. Benzer algınlarda bulaşma oranı 1 hastaya 1 yada 1 buçuk kişi iken şuan durum 1 hastaya 5 kişi civarındadır. Dolayısı ile çalışanların koronavirüs sebebi ile hastalığa yakalanması halinde çalışana bu hastalığın nerde ve ne şekilde bulaştığının tespit edilmesi de önemlidir. Eğer ki çalışan bu hastalığa iş yeri dışında yakalanmış ise yaşanan olayı iş kazası olarak değerlendirmek mümkün olmayacaktır. Ayrıca hastalığa iş yeri dışında yakalandığı halde gerekli önlemleri almayarak yada iş verenini bilgilendirmeyerek iş yerinde hastalığın yayılmasına sebep olunması halinde ortaya çıkacak tüm zarardan da çalışanın sorumlu tutulma ihtimali olduğu unutulmamalıdır. Lakin salgını bir işverenin tüm önlemleri alsa dahi engelleme ihtimali olamayacağından, bu noktada işverenin salgına karşı gerekli sağlık önlemlerini almış ve bunlara tam uyum konusunda çalışanlarına bilgi ve talimat vermiş, keza talimatlarına uyum konusunda da takip ve telkinde periyotlarla bulundu ise işveren sorumluluğunun hastalık sonucuna bakarak oluşturulması isabetli olmayacaktır.